Sinds kort heb ik iets geweldigs ontdekt. Bij mijn vriendin in Noordwijk heb je een bedrijf dat bepaalde soorten afval inneemt en daarvoor geld uitkeert. Dit is niet de hoofdprijs natuurlijk, maar een kleine vergoeding voor iedere kilo plastic, frituurvet, plastic doppen, karton of textiel die je inlevert. Ik helemaal in de gloria natuurlijk. Maar, ….. ze gaan sluiten, want mensen leveren te weinig afval aan en de gemeente wil het initiatief niet ondersteunen.

Mijn bek viel open. WAT!? Hoe kan dat nou weer? Afval waar je geld voor krijgt? En mensen leveren te weinig aan? Dat geloof je toch niet? Wij gierige stink Nederlanders willen niet ergens geld voor krijgen?

In gemeente Alphen aan den Rijn, waar ik woon, moeten we PMD scheiden. Dat staat voor plastic, metaal en drinkpakken. Al deze dingen mag je in de afvalcontainer doen die normaal voor het grijze afval bedoeld was. En dit wordt om de week opgehaald. Helemaal prima. Dit is voor sommige mensen al een enorme drempel. Deze mensen zijn te lui om hun afval te scheiden. Ik vraag mij dan altijd af of ze thuis ook gewoon in de pedaalemmer schijten of dat ze dat wel netjes op de plek doen waar het hoort. Is immers ook scheiden toch? Ik krijg geen geld voor dit scheiden van afval. Ik betaal voor het ophalen en hoe meer we scheiden als we bewoners, hoe goedkoper het wordt voor ons allen. Dat vond ik een toffe regeling. Totdat je er achter komt dat dit een te hoge drempel is voor sommige mensen. “Afval scheiden ga ik echt niet doen hoor”, zeggen ze dan met allerlei stevige argumenten die enkel op duiden dat de persoon egocentrisch, lui en dom is.

Nu denk je, deze mensen kun je wellicht motiveren door er geld aan te verbinden. Lege statiegeldflessen kunnen ze immers wel gewoon scheiden. Daar krijgen ze geld voor terug. Ja toch? Daar zijn ze opeens dan niet te lui voor. Dat is geld waard. Nu zijn er dus dit soort instanties als Afval Loont. Daar kun je dus je zak met plastic afval inleveren en daar krijg je geld voor. Voor iedere kilo plastic afval krijg je 13 euro cent. Dat klinkt als niks. Maar besef je even dat ik hiervoor moet betalen. Ik betaal voor het ophalen van mijn plastic en als je het hier inlevert krijg je geld voor je afval. Bedenk je hierna dan even hoeveel plastic afval je in een jaar genereert met jouw familie thuis. Kun je aan het eind van het jaar toch een keer van uit eten. Of zet het op de spaarrekening van de kinderen. Of steun je goede doel ermee. Het beloont zelfs mensen die afval van de straat rapen en het daar inleveren. Dus acties om zwerfafval op te ruimen, krijgen opeens zelfs een nog zonniger tintje. Zo kun je dus met 1 actie maarliefst 2 goede doelen steunen. Namelijk het opruimen van de natuur en het geld wat je daarmee krijgt, overstorten op een goed doel naar keuze. En dat vind ik een heel tof initiatief. En volgens mij gebeurd dat hier ook, want er ligt vrijwel geen zwerfafval in Noordwijk. Dat is echt het eerste wat mij hier opviel. Alphen is een grote grievusbende op de meeste plaatsen. Nu is Alphen wel een stuk groter, maar zelfs in Hazerswoude Rijndijk ligt meer afval op straat dan hier in Noordwijk.

Bedrijven als Afval Loont geven jou geld voor je afval en verkopen het zelf weer verder. Het is immers gewoon grondstof. Veel van ons afval, zeker het afval van te luie mensen, wordt verbrand in grote ovens wat super slecht is voor het milieu. En dat is gewoon zonde. In grote steden zou zo’n systeem dus een uitkomst zijn. Daar wordt plastic dikwijls niet gescheiden en gaat alles op 1 grote hoop. Je zou dus verwachten dat in de steden, waar er ook nog eens erg veel zwerfafval ligt, zo’n idee als dit erg aan zou slaan.

Nu was Afval Loont een pilot die in verschillende steden heeft gedraaid. Uitgangspunt was om het afval scheiden binnen de gemeente te stimuleren. Nu willen gemeenten de stekker er uit trekken en Afval Loont op eigen benen laten staan. De inwoners krijgen dan de faciliteiten om thuis hun afval te scheiden, net zoals dat PMD bij mij in de gemeente. Ze verwachten dan dat de drempel te hoog wordt voor mensen om hun afval in te leveren bij initiatieven als Afval Loont. Ik denk echter dat het mensen minder motiveert om te scheiden. Mensen wordt het juist makkelijker gemaakt en wie zegt dat ze daar niet gewoon nog luier van worden. Mijn buurvrouw in gemeente Alphen scheidt immers ook niet, daar had ze geen zin in. En dat terwijl ze toch de mogelijkheid heeft gekregen van de gemeente.

Ik denk dat er door gemeentes verkeerd gekeken wordt naar de inwoners. In Alphen aan den Rijn is het zo dat als we meer scheiden, de rekening lager wordt. Ik scheid werkelijk alles, maar ik betaal net zoveel als mijn buurvrouw, die afval scheiden onzin vindt en dat dus ook vertikt. Zij heeft dezelfde drempels en faciliteiten als ik. Zij vind het blijkbaar prima om te betalen wat ze huidig betaald, terwijl ik me eigenlijk genaaid voel door haar. Door haar is immers mijn rekening hoger, dan wat hij zou zijn als zij ook zou scheiden. Als ze mee zou doen, wordt de rekening lager voor al onze inwoners. Dus naait ze in feite haar dorpsgenoten ook, even simpel gezegd. Ik vraag me af waarom de focus niet op dit soort mensen ligt. Hij ligt op alle mensen waarvan slechts enkele de verantwoordelijkheid dragen. Nu is iedereen de Sjaak dankzij het ontbreken van actie bij slechts enkele. Waarom benadelen we dit soort mensen niet? Jij wil niet scheiden, prima, maar dan krijg je wel een absurd hoge rekening. Dat is alleen denk ik niet haalbaar en dat maakt het jammer en oneerlijk voor de mensen die wel de regels volgens en moeite doen.

Alleen hier in Noordwijk loopt Afval Loont goed. Ik zie altijd mensen daar naar binnen lopen als ik langs rij. Mensen die gemotiveerd worden iets goed te doen voor de wereld. Bewust om te gaan met hun afval en dat is toch geweldig. Waarom kan dit dan alleen in Noordwijk? Doordat deze vestiging gekoppeld is aan de andere, moet deze helaas ook gaan sluiten. Weg motivatie. Nu ruim ik normaal gedurende de week vrij veel afval op van de straat en gooi dat in de dichtstbijzijnde prullenbak. Maar sinds de ontdekking van dit initiatief zie ik overal geld. Ik ruim als een malle flesjes op van de straat en heb laatst zelfs plastic bindbandjes opgeruimd in een bouwmarkt. Die gooien zij toch weg, toch? Mijn auto ligt onderhand helemaal vol met flesjes met doppen. Goed voor het milieu en mijn bankrekening. Maar ze gaan dus stoppen. Niet dat ik stop met opruimen, maar de kick is er wel van af. En dat zullen meer mensen ervaren. De gemeente Noordwijk zal het ook wel gaan merken. Die moeten opeens een veel groter aanbod aan afval gaan verwerken. Eigenlijk moeten gemeenten dit soort initiatieven ondersteunen en stimuleren. Het ruimt ten eerste de gemeente op, want mensen worden eindelijk eens beloond voor het opruimen van de straat. Ten tweede zorgt het voor een betere afvalstroom die onderdeel maakt van een circulair systeem. En tot slot levert het de gemeente ook minder kosten op. Door meer afval te scheiden, hoeven zij minder vaak uit te rijden met de wagen en kan het werk met minder vrachtwagens af. Dit laatste zal wel om zeep geholpen worden doordat de gemeente ook geld verdiend aan het inzamelen van afval. En ze verdienen ook geld aan de kosten die de inwoners betalen aan afvalstoffenheffing.

Kortom ik ben teleurgesteld. Vooral in jullie Nederlanders die in de steden wonen waar dit initiatief was en te lui waren om er gebruik van te maken. Ongetwijfeld zullen er mensen zijn die het wel gebruikten, dank hiervoor. Dit is in mijn optiek de toekomst. Want van de verpakkingsindustrie hoeven we niets te verwachten. Net zo min als de overheid, die zich laat vertellen hoe het moet door de supermarkten. Dus burgers, steun dit soort initiatieven. Dit zijn mensen die de wereld beter willen maken. Geen mensen die hun eigen broekzak beter willen maken.